Krew to lek, którego nie jesteśmy w stanie wytworzyć. Chciałoby się powiedzieć „szkoda”, bo codziennie potrzebna jest tysiącom ludzi na całym świecie – ofiarom wypadków, pacjentom poddawanym operacjom. Jedynym źródłem krwi dla drugiego człowieka jestem więc ja, ty, mój sąsiad, twój kolega… Chcesz oddać krew, ale nie wiesz, jak wpłynie to na twoją formę? Przeczytaj koniecznie ten artykuł!
Każdy z nas pamięta jeszcze z czasów szkolnych podział na grupy krwi. Warto znać swoją. W razie urazu czy wypadku służby ratownicze mogą szybciej podać odpowiednią dla Ciebie krew. Bo nie każda grupa każdemu może być przetoczona. Wyróżniamy 4 podstawowe grupy: A, B, AB i 0. Ich „przedstawiciele” mogą legitymować się dodatnim lub ujemnym czynnikiem Rh. Najpopularniejsza jest grupa A Rh +, najrzadszą AB Rh -.
Jeśli uważasz, że Twoja grupa krwi jest zbyt popularna i na pewno jest jej wystarczająco dużo, to jesteś w błędzie! Jest ona szczególnie cenna, gdyż potrzebuje jej wiele osób.
Aby oddać krew należy mieć ukończone 18 lat – to warunek konieczny. Nie można mieć też przekroczonych 65 lat. Potencjalny krwiodawca powinien być zdrowy, prowadzić higieniczny tryb życia i stosować zbilansowaną dietę. A zatem większość biegaczy wpisuje się w ten schemat w stu procentach!
Sama procedura zakwalifikowania dawcy do oddania krwi – szczególnie podczas akcji – jest niezbyt skomplikowana. Niezbędne formalności zapewniające zarówno dawcy, jak i potencjalnemu biorcy maksimum bezpieczeństwa, są ograniczone do tych naprawdę koniecznych. Jeśli zdecydujesz się zostać dawcą, a zależy Ci na czasie, możesz ze strony Regionalnego Centrum Krwiodawstwa pobrać odpowiedni formularz i wypełnić go już w domu, pamiętając później tylko zabraniu go ze sobą. W momencie zgłaszania się do punktu poboru krwi trzeba też okazać dokument tożsamości ze zdjęciem i nr PESEL.
Na wstępie warto sprawdzić, jakie choroby/zachowania dyskwalifikują nas całkowicie lub czasowo jako dawców:
Bezwzględne przeciwwskazania do oddania krwi to:
– ciężkie choroby układu: krążenia, pokarmowego, nerwowego, oddechowego, moczowego,
– zakażenie chorobami zakaźnymi (np. HIV, żółtaczka, kiła),
– zachowania seksualne o podwyższonym ryzyku zarażenia chorobami zakaźnymi,
– używanie środków psychoaktywnych,
– choroby krwi,
– łuszczyca,
– cukrzyca,
– nowotwory złośliwe.
Czasową niezdolność do oddania krwi powodują:
– zabieg operacyjny, endoskopia, tatuaż, przekłucie uszu i innej części ciała – uniemożliwiają oddawanie krwi na okres 6 miesięcy od momentu ich wykonania,
– pobyt w zakładzie karnym oraz 6 miesięcy po jego opuszczeniu,
– okres miesiączkowania i 3 dni po zakończeniu,
– przebyte infekcje, gorączka >38 st. C, przyjmowanie antybiotyków – dwa tygodnie od zakończenia objawów lub leczenia,
– szczepienia przeciw: grypie, WZW typu A – 48 godzin, WZW typu B – 7 dni,
– okres ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub zakończeniu ciąży oraz w okresie karmienia,
– pobyt w krajach, w których istnieje możliwość zakażenia wirusem Zachodniego Nilu.
Jeśli pierwsza weryfikacja przebiegła pomyślnie, zostanie pobrana od Ciebie próbka krwi na wstępne badanie (morfologia). Po kilku minutach zostaniesz wezwany do gabinetu (stanowiska) lekarskiego, gdzie lekarz zakwalifikuje Ciebie do oddawania krwi lub jej składników, albo wyjaśni dlaczego dziś nie możesz oddać krwi. Bardzo częstym powodem okresowej dyskwalifikacji jest zbyt niski poziom hemoglobiny.
Hemoglobina to zawarte w erytrocytach białko. Wiąże tlen, a krwi nadaje czerwony kolor. Jej norma to: KOBIETY: 12 – 16 g/dl (gram na decylitr), MĘŻCZYŹNI: 14 – 18 g/dl. Do jej budowy niezbędne jest żelazo, dlatego obniżenie poziomu hemoglobiny związane jest zwykle z niedokrwistością (anemią). Warto więc – nie tylko przed i po oddaniu krwi – dbać o dietę bogatą w produkty z dużą zawartością żelaza. Należą do nich między innymi: warzywa strączkowe, czerwone mięso, zielone warzywa, buraki.
Jeśli wszystkie wyniki oraz konsultacja u lekarza wypadły pomyślnie, zostaniesz zaproszony do oddania krwi. To jest już raczej krótkotrwała procedura. Zwykle trwa mniej niż 10 minut. Będziesz w pozycji półleżącej siedział na wygodnym fotelu a w tym czasie specjalne urządzenie wypompuje Ci trochę krwi. Aby ułatwić to zadanie, należy na zmianę zaciskać i otwierać dłoń.
Kiedy zostanie już osiągnięta ilość 450 mililitrów, pobieranie zostanie przerwane. Ty zaś, aby organizm powoli „doszedł do siebie”, spędzisz jeszcze kilka chwil w fotelu pod obserwacją pielęgniarek. Wszystko to w trosce o Twoje bezpieczeństwo.
Oddałeś krew! Teraz możesz odebrać czekolady – czyli ekwiwalent energetyczny. Specjaliści radzą, aby w dniu oddania krwi powstrzymać się od wysiłku fizycznego. Jeśli regularnie biegasz, nie powracaj nastepnego dnia do treningu na pełnych obrotach. Daj czas organizmowi na pełną regenerację, która w zależności od indywidualnych predyspozycji może to trwać ok. 2-3 dni.
Specjalny autobus do poboru krwi będzie nam towarzyszył także podczas Ćwierćmaratonu Muzycznego
Kto raz oddał krew wie, że jest to zajęcie, które wciąga. Pamiętaj jednak, że mężczyzna może zgłosić się do punktu krwiodawstwa maksymalnie 6, kobieta zaś 4 razy w roku.
Masz jeszcze wątpliwości? Udaj się do najbliższego oddziału RCKIK i rozwiej je. Pamiętaj, że Twoja oddana krew ratuje życie innym! A może kiedyś i Ty będziesz jej potrzebował?
współpraca: RCKIK Wrocław
foto: RCKIK Poznań
